Dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở phụ nữ trong hôn nhân: Im lặng, xa các và kiệt sức | Safe and Sound

Trong cuộc sống hôn nhân, người phụ nữ thường được kỳ vọng là người giữ lửa gia đình, chăm sóc con cái, vun đắp tổ ấm và đồng hành cùng chồng trong mọi giai đoạn của cuộc đời. Nhưng ít ai nhận ra rằng, đằng sau nụ cười, sự hy sinh thầm lặng đó có thể là những cơn sóng ngầm cảm xúc không tên. Nhiều phụ nữ đang âm thầm đối mặt với trầm cảm, đặc biệt trong một cuộc hôn nhân đầy áp lực và ít sự thấu hiểu. Hãy cùng chuyên gia tâm lý của Safe and Sound tìm hiểu dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở phụ nữ trong hôn nhân với bài viết dưới đây.

Ngô Thị Sáng | Thạc sĩ Tâm lý giáo dục học – Ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Safe and Sound

Viện Ứng Dụng Công Nghệ Y Tế

1. Khi người phụ nữ trở nên im lặng, đừng vội cho rằng cô ấy “vẫn ổn”

Ảnh 1: Khi người phụ nữ im lặng, đừng vội cho rằng cô ấy “vẫn ổn”

Trầm cảm không phải lúc nào cũng hiện diện bằng nước mắt, những cơn khóc nức nở hay lời cầu cứu rõ ràng. Nhiều người phụ nữ trong hôn nhân vẫn thức dậy mỗi sáng, nấu bữa sáng cho gia đình, đi làm, đón con, nở nụ cười với người đối diện; nhưng sâu bên trong, họ đang rơi vào một khoảng trống cảm xúc không thể gọi tên. Theo các chuyên gia tâm lý, đó là khi sự im lặng, xa cách và kiệt sức trở thành những tín hiệu báo động đầu tiên của một cơn trầm cảm đang len lỏi trong tâm hồn họ.

Bạn có thể thấy vợ mình không còn than phiền như trước, không chia sẻ về những áp lực ở công việc, không nói gì khi bạn về muộn hay quên một dịp kỷ niệm. Cô ấy ít nói, giao tiếp qua loa, tránh ánh mắt bạn, hoặc thường nhìn xa xăm trong lúc rửa bát, gấp quần áo. Đừng vội thở phào vì nghĩ rằng "mọi thứ đã ổn hơn"; có thể đó là lúc cô ấy không còn đủ năng lượng để giãi bày nỗi đau, những bất ổn trong tâm lý hoặc đã đánh mất hy vọng rằng lời mình nói ra sẽ được lắng nghe.

Sự im lặng này không phải là sự an yên. Các chuyên gia tâm lý cho biết, nó có thể là một hình thức bảo vệ cuối cùng, khi người phụ nữ đã cảm thấy quá kiệt sức để kết nối, quá thất vọng để nói ra và quá cô đơn để trông đợi sự thấu hiểu. Trong tâm lý học, trạng thái này được gọi là tê liệt cảm xúc – một biểu hiện phổ biến ở người đang trải qua trầm cảm, khi mọi cảm xúc trở nên mờ nhạt, và những điều từng khiến họ vui vẻ, giận dữ hay đau lòng nay đều không còn sức nặng.

2. Trầm cảm trong hôn nhân, tại sao phụ nữ lại dễ bị ảnh hưởng hơn?

Nhiều nghiên cứu tâm lý chỉ ra rằng, phụ nữ có nguy cơ mắc trầm cảm cao gấp đôi nam giới, đặc biệt là trong một mối quan hệ hôn nhân thiếu kết nối. Trong một mối quan hệ không lành mạnh, người phụ nữ có thể:

Bị lấn át về tiếng nói, không có quyền thể hiện quan điểm cá nhân
Phải gánh vác quá nhiều vai trò: mẹ, vợ, người con dâu, người lao động…
Thiếu sự lắng nghe và đồng hành từ chồng
Chịu đựng bạo lực tâm lý, thể chất, hoặc bị xem nhẹ cảm xúc

Tất cả những điều này khiến người phụ nữ dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi kéo dài, mất kết nối với bản thân và từ đó phát triển thành trầm cảm.

3. Dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở phụ nữ trong hôn nhân

Các chuyên gia tâm lý chia sẻ, không phải ai trầm cảm cũng thể hiện bằng biểu hiện rõ ràng như khóc lóc hay tuyệt vọng. Ở phụ nữ đã lập gia đình, dấu hiệu bệnh trầm cảm thường “ngụy trang” dưới dạng thay đổi hành vi, cảm xúc và thể chất rất tinh vi:

1. Im lặng bất thường

Khi người vợ bắt đầu ít chia sẻ, né tránh giao tiếp và không còn phản hồi như trước, điều đó có thể là dấu hiệu của sự rút lui về mặt cảm xúc. Họ có thể:

Tránh trò chuyện về các vấn đề quan trọng
Từ chối tham gia các hoạt động chung với chồng và con
Không còn bày tỏ ý kiến cá nhân

Sự im lặng này không phải vì hết yêu, mà là vì cô ấy cảm thấy không được lắng nghe, không còn động lực để duy trì cuộc trò chuyện – biểu hiện điển hình của trầm cảm.

2. Xa cách về cảm xúc

Ảnh 2: Người phụ nữ dẫn xa cách cảm xúc với chồng

Một người phụ nữ trầm cảm có thể không còn cảm xúc tích cực trong hôn nhân. Họ không còn cảm thấy hạnh phúc khi được ôm ấp, khen ngợi hay ở gần người thân. Ngược lại, họ dễ:

Tâm lý trở nên lãnh cảm, thờ ơ với mọi thứ xung quanh
Không còn phản ứng trước những sự kiện từng khiến họ vui vẻ
Tránh né gần gũi thân mật

Xa cách không phải là phản ứng tiêu cực có chủ đích, mà là hệ quả của sự trống rỗng bên trong, trạng thái tâm lý phổ biến ở người đang trải qua trầm cảm.

3. Kiệt sức cả thể chất và tinh thần

Trầm cảm không chỉ tấn công tinh thần, nó còn bào mòn cơ thể người phụ nữ mỗi ngày. Họ thường xuyên thấy:

Mệt mỏi dù không làm việc nặng
Ngủ nhiều nhưng vẫn cảm thấy thiếu năng lượng
Đau đầu, đau dạ dày, rối loạn kinh nguyệt hoặc mất ngủ

Theo các chuyên gia tâm lý, cơ thể của họ giống như đang "tắt dần", trong khi tâm trí thì quay cuồng với những cảm xúc tiêu cực không thể gọi tên. Nhiều người chia sẻ rằng: “Tôi không muốn chết, nhưng tôi cũng không biết sống để làm gì nữa.”

4. Những biểu hiện cụ thể cần lưu ý

Ngoài ba biểu hiện chính như im lặng, xa cách và kiệt sức, dấu hiệu của bệnh trầm cảm ở phụ nữ trong hôn nhân còn thể hiện qua nhiều triệu chứng tinh tế khác, những biểu hiện mà đôi khi người trong cuộc cũng khó nhận ra. Nhưng nếu để ý kỹ, bạn sẽ thấy người phụ nữ từng vui vẻ, tận tâm và giàu cảm xúc đang dần biến mất, để lại một phiên bản mệt mỏi, hoài nghi và chất chứa nhiều suy nghĩ tiêu cực.

Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:

Luôn cảm thấy tâm lý tội lỗi và tự trách bản thân, kể cả khi mọi việc xảy ra không hoàn toàn do lỗi của họ. Ví dụ, nếu con ốm, họ cho rằng mình chăm con chưa đủ tốt; nếu vợ chồng cãi vã, họ nghĩ mình là người gây rối; nếu bạn buồn, họ im lặng và nghĩ rằng mình đã làm gì sai.
Cảm giác mình là gánh nặng cho chồng con: Một cảm xúc âm ỉ, khiến họ rút lui khỏi mọi tương tác và tránh đề xuất nhu cầu của bản thân. Họ có thể bắt đầu từ chối lời mời đi chơi, từ chối sự thân mật hoặc từ chối cả việc được giúp đỡ, vì trong lòng luôn dằn vặt rằng "mình phiền phức", "mình đang làm chồng con mệt mỏi hơn".
Giảm hoặc mất hẳn ham muốn tình dục, không chỉ vì thể chất mệt mỏi, mà còn do tinh thần rơi vào trạng thái “lạnh giá”: Nơi mà sự kết nối thể xác cũng trở nên xa lạ. Các chuyên gia tâm lý cho biết, điều này có thể làm tăng khoảng cách giữa hai vợ chồng, nếu không được thấu hiểu và đồng hành.

Ảnh 3: Giảm ham muốn tình dục

Tâm lý dễ cáu gắt, mất kiên nhẫn hoặc ngược lại, trở nên vô cảm. Những cảm xúc này không hẳn là do “khó chịu” thông thường, mà có thể là kết quả của tâm trí bị quá tải, khi họ không còn đủ sức để kiềm chế hay xử lý thêm bất kỳ áp lực nào. Một câu nói vô ý, tiếng trẻ con khóc, hoặc việc nhỏ cũng có thể khiến họ bùng nổ hoặc hoàn toàn phớt lờ.
Không còn hứng thú với những điều từng yêu thích, như đọc sách, nấu ăn, chăm sóc cây cối, gặp bạn bè. Sở thích cũ dường như không còn đủ sức kéo họ ra khỏi chiếc giường hay một ngày mệt mỏi nữa.
Có những suy nghĩ tiêu cực dai dẳng, như “mọi người sẽ sống tốt hơn nếu không có mình”, “mình chỉ khiến cuộc sống mọi người rối thêm”, hoặc “mình vô dụng”. Những ý nghĩ này, nếu không được can thiệp, có thể tiến triển thành hành vi tự làm tổn thương bản thân, điều đáng buồn là không hiếm gặp ở những phụ nữ bị trầm cảm kéo dài.

Đây không phải là những biểu hiện thoáng qua hay “yếu đuối”, mà là những tín hiệu cảnh báo cần được lắng nghe nghiêm túc. Các chuyên gia tâm lý cho biết, khi những trạng thái này kéo dài trên hai tuần và ảnh hưởng rõ rệt đến công việc, mối quan hệ, sức khỏe thể chất và đời sống tinh thần, đó chính là lúc người phụ nữ cần được hỗ trợ từ các chuyên gia tâm lý.

Can thiệp kịp thời có thể giúp họ thoát khỏi vòng xoáy của sự tuyệt vọng và tìm lại cảm xúc sống tích cực. Trầm cảm hoàn toàn có thể điều trị bằng liệu pháp tâm lý, thuốc (nếu cần), hoặc các hình thức hỗ trợ tinh thần khác miễn là người phụ nữ được tạo điều kiện để nói ra, được tin tưởng và không bị đánh giá vì nỗi đau họ đang mang trong lòng.

Nếu bạn nhận thấy mình cần sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý hay bác sĩ tâm thần, hãy bắt đầu bằng cách tìm kiếm một trung tâm hoặc dịch vụ tư vấn tâm lý đáng tin cậy. Bạn có thể lựa chọn tư vấn trực tiếp hoặc tư vấn online, tùy vào điều kiện và mức độ thoải mái của mình. Quan trọng nhất, hãy cởi mở trong việc chia sẻ và đón nhận những hướng dẫn từ chuyên gia.

Với sự phối hợp giữa Bác sĩ tâm thần - Chuyên gia tâm lý và ứng dụng Công nghệ trong chăm sóc sức khỏe tinh thần, dịch vụ tư vấn/tham vấn Safe and Sound tự hào tiên phong hỗ trợ bạn “Tự phát hiện sớm - Sơ cứu cảm xúc tức thời - Hỗ trợ đồng hành dài hạn”

Nếu bạn nghi ngờ mình gặp vấn đề tâm lý, hoặc muốn biết thêm thông tin về dịch vụ tham vấn - tư vấn tâm lý, bạn có thể liên hệ tới HOTLINE 0964 778 911 (Điện thoại/Zalo, 24/7) để được giải đáp và hỗ trợ trong thời gian sớm nhất!

CÁCH THỨC ĐẶT LỊCH HẸN tham vấn/tư vấn trực tuyến hoặc trực tiếp với chuyên gia

Tại Fanpage Bác sĩ tâm lý SNS
Hoặc tải và đặt lịch tham vấn trên ứng dụng Safe and Sound để quản lý và theo dõi lịch mọi lúc, mọi nơi

Safe and Sound thuộc Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế (IMT)

Xem thêm:

Chán nản mệt mỏi kéo dài có nguy hiểm không? Khi nào cần gặp chuyên gia tâm lý?

Dấu hiệu và cách điều trị rối loạn lo âu dưới sự hỗ trợ của chuyên gia tâm lý

Trầm cảm là gì? Biểu hiện trầm cảm, trầm cảm có chữa được không?